मुंबई, २९ ऑगस्ट २०२५ — महाराष्ट्राच्या राजकीय आणि सामाजिक वातावरणात पुन्हा एकदा आंदोलनाची लाट उसळली आहे. मराठा समाजाच्या आरक्षणाच्या मागणीसाठी, त्यांच्या हक्कांसाठी आणि न्यायासाठी मनोज जरांगे पाटील यांनी पुन्हा एकदा रणशिंग फुंकले आहे. आज ते थेट मुंबईच्या ऐतिहासिक आझाद मैदानावर दाखल झाले आहेत आणि हजारोंच्या संख्येने मराठा बांधवांनी त्यांना पाठिंबा देण्यासाठी मैदान गाठले आहे.
पुन्हा मैदानात, पुन्हा उपोषण
आज सकाळपासूनच हजारो आंदोलक महाराष्ट्राच्या कानाकोपऱ्यातून मुंबईत दाखल झाले. कोल्हापूर, औरंगाबाद, नाशिक, पुणे, बीड, परभणी अशा अनेक जिल्ह्यांमधून आलेल्या कार्यकर्त्यांनी एकच घोष दिला — “मराठा आरक्षण आमच्या हक्काचं आहे!”
मनोज जरांगे हे नाव आज प्रत्येक मराठा तरुणाच्या मनात आदराने उच्चारले जाते. मागील वर्षभरात त्यांच्या नेतृत्वाखाली अनेक ठिकाणी शांततेने आणि संयमानं मराठा समाजाने आंदोलनं केली, परंतु सरकारकडून मिळणारे आश्वासने केवळ शब्दांपुरतीच मर्यादित राहिली. त्यामुळे आज, २९ ऑगस्ट रोजी, मनोज जरांगेंनी पुन्हा एकदा मैदान गाठलं आहे – तेही थेट मुंबईच्या हृदयात असलेल्या आझाद मैदानात.
आझाद मैदानावर आंदोलनाची जय्यत तयारी
आंदोलनाचा केंद्रबिंदू म्हणजे आझाद मैदान. या ठिकाणी मनोज जरांगे उपोषणास बसले आहेत. उपोषणाच्या ठिकाणी भव्य मंडप उभारण्यात आले असून, पाण्याची व्यवस्था, वैद्यकीय मदत केंद्र, तात्पुरते शौचालय, वीज व्यवस्था अशा सर्व सुविधा पुरवण्यात आल्या आहेत.
उपोषणाच्या ठिकाणी एकच आवाज घुमतो आहे – “जय जिजाऊ! जय शिवराय! मराठा आरक्षण आमच्या हक्काचं आहे!”
हे केवळ आंदोलन नाही, तर एक सामाजिक चळवळ आहे, जी स्वतःच्या अस्तित्वासाठी लढत आहे.
सुरक्षा यंत्रणा सतर्क
या आंदोलनामुळे मुंबईच्या दक्षिण भागात वाहतूक व्यवस्था कोलमडली आहे. विशेषतः सीएसएमटी, फोर्ट, क्रॉफर्ड मार्केट, मरीन लाइन्स, चर्चगेट आणि आझाद मैदान परिसरात प्रचंड जाम निर्माण झाला आहे. वाहतूक पोलिसांनी काही मार्ग बंद केले असून, पर्यायी मार्गांचा वापर करण्याचं आवाहन नागरिकांना करण्यात आलं आहे. अनेक शाळा आणि कार्यालयांनी आज वर्क फ्रॉम होमची सुविधा दिली आहे. मुंबई पोलिसांसाठी हे आंदोलन मोठं आव्हान ठरतंय. आझाद मैदान आणि त्याच्या आजूबाजूच्या परिसरात मोठ्या प्रमाणावर सुरक्षा व्यवस्था तैनात करण्यात आली आहे. १,५०० हून अधिक पोलीस आणि CRPF जवान मैदान परिसरात सतर्क आहेत. कायदा-सुव्यवस्था बिघडू नये म्हणून प्रशासनाकडून विशेष खबरदारी घेतली जात आहे.
आंदोलन मागण्या — आरक्षणाचं स्पष्ट धोरण हवं, सामाजिक ऐक्याचं प्रतीक
मनोज जरांगे यांचा एकच मुद्दा आहे — मराठा समाजाला ओबीसी प्रवर्गात समाविष्ट करावं आणि त्यांना शैक्षणिक तसेच नोकरीतील आरक्षण मिळावं. त्यांनी यापूर्वीही अनेक वेळा स्पष्ट केलं आहे की, ही मागणी केवळ राजकारणासाठी नाही, तर समाजाच्या मूलभूत हक्कासाठी आहे. आजच्या आंदोलनात भाषण करताना त्यांनी सांगितलं की, “हे उपोषण अनिश्चितकालीन आहे. सरकारने आता तरी आमचं म्हणणं ऐकावं. आमच्या तरुणांच्या भविष्याशी खेळू नका. आमच्या समाजाला आरक्षण मिळालंच पाहिजे.”या आंदोलनामध्ये स्त्री-पुरुष, तरुण-तरुणी, वृद्ध, विद्यार्थी, शेतकरी अशा सर्व वयोगटातील लोक सहभागी झाले आहेत. अनेकांनी हातात भगवा झेंडा घेतला आहे, तर काहींनी “आरक्षण आमच्या हक्काचं आहे” असे फलक उंचावले आहेत.
या आंदोलनामध्ये स्त्री-पुरुष, तरुण-तरुणी, वृद्ध, विद्यार्थी, शेतकरी अशा सर्व वयोगटातील लोक सहभागी झाले आहेत. अनेकांनी हातात भगवा झेंडा घेतला आहे, तर काहींनी “आरक्षण आमच्या हक्काचं आहे” असे फलक उंचावले आहेत.
हे आंदोलन केवळ मराठा समाजापुरतं मर्यादित नाही, तर ते महाराष्ट्राच्या सामाजिक ऐक्याचं, संघर्षशीलतेचं आणि लोकशाही मूल्यांचं प्रतीक आहे.
आंदोलन मागण्या — आरक्षणाचं स्पष्ट धोरण हवं
